Bu Blogda Ara

22 Ağu 2014

SOFRALAR DİLE GELSE...


Sofralar sahibinin göstergesidir. Her sofra onu hazırlayan insandan izler taşır. Küçük bir ayrıntı, bazen bir örtü, bazen bir çiçek, farklı renk seçimleri, konuğa göre hazırlanmış yiyecekler... Bir sofra bazen sizi yıllar öncesine alır götürür, geçmişin anılarından, mutfaklarından kokular ve tatlar taşır. 

Hazırlanmış her sofra konukseverliğin kanıtıdır. Özenle hazırlanmış bir sofra, damak zevkine bir yolculuktur. Her sofra, hazırlayanın kişilik özelliklerini de vurgular; Paylaşımcı bir kişilik, ince zevk sahibi bir insan,tasarruftan yana bir kişi... Hepsinden önemlisi sofra yaşamdan bir kesittir. Hayatın tadı, tuzu, biberidir. Alışkanlıktır, bekleyiştir, karar yeridir, sohbet zeminidir. Sofra hayatın yapı taşlarından biridir. Bayramlar özel günler sofraları da farklı kılar.


Özenilerek hazırlanmış bir doğum günü sofrası, sevginin, özlemin, duyguların yansımasıdır. Bir kır sofrası, portatif haliyle, üstünde kır çiçekleriyle, doğal ortamıyla çok farklı duygular yaşatır. Yere serilmiş renkli dokuma örtünün üstüne hazırlanmış köy sofrası bir başka tat sunar. Yeni pişmiş sıcacık bazlama yanında tulum peyniri. Bu belki de misafire sunduğu son peynirdir.Belki yanında domates, salatalık da bulunabilir. Gönül zenginliği de sınanır böylece.Ortamlar değiştiğinde tatlar değişebilir elbette. Ancak gerçek dostluk her yerde ayırt edilebilir.


Her sofra bir başka dünyadır ve başka dünyalara yeni yolculuklar başlatır. Hep çocukluktaki damak tadını arar, özleriz. Aradığımız çocukluktaki o güzel, kaygısız günlerdir belki de... Çocukluğumda zaman zaman kahvaltıda bol soğanlı, domatesli ekmek çorbası hazırlandığını hatırlarım. Kuru ekmekler israfı önlemek amacıyla çorba olarak değerlendirilirdi. O zamanlar tasarruf önemliydi. 
Bir zamanlar sofralar, evin çocukları için bir okul gibiydi. Ama o yıllarda pek çok şey derinlemesine algılanamıyor. Babaannelerinin, anneannelerinin, annelerinin sofralarında ne çok şey öğrenir çocuklar; İnsanlığı, çeşitli konularda sohbet etmeyi, dinlemeyi, sofra kurallarını, saygıyı, sevgiyi, güven duymayı... Ve en önemlisi bütün bunlardan yola çıkarak sözsüz iletişim kurmayı, kokulardan, renklerden, düzenlemelerden yola çıkarak bir dünya görüşü kazanmayı, değerlendirme yapmayı ...




Sofra hazırlamak, onu donatmak ayrı bir özen ister. Bazen bir saatte hazırlanan bir yemek 10 dakikada tüketilebilir. Sabahın ilk ışıklarıyla toplanmış kabak çiçeklerinden hazırlanmış bir kabak çiçeği dolması emektir,  göz zevkidir, lezzet birikimidir.
Çocukluğumdaki sofraları hatırlıyorum; Sofrayı renklendirmek amacıyla kırmızı bir domatese batırılmış beyaz ful çiçekleri nasıl da güzel dururdu. Mevsimlere göre değişen çiçekler;Görüntüleriyle papatyalar, yaseminler, sümbüller, güller... Kokularıyla portakal ve limon çiçekleri, fesleğen, nane...
Geçmişin izlerini yansıtan her sofra, bir başka yolculuk başlatır lezzetler diyarına.

Amaç sadece doymak değildir elbette. Yemeklerden önce sevgi, güler yüz, dostluk sunulan her sofra güzeldir. Sevdiklerimizin olduğu her sofra bize ziyafet sofrası gibi gelir. Tüm görkemiyle, güzelliğiyle yeniden yaşatılmalı yöresel tatlar, eski sofralar. Geçmişten kalan güzel anları unutmamak, anıları yaşatmak için sofra kültürünü, adabını aktarmak lazım yeni kuşaklara. Değerler kuşaktan kuşağa sürdürülmeli...

15 yorum:

  1. Çok duygulandım ve gittim çok uzaklara çocukluk anılarına....Nineciğimin (rahmetle anıyorum) sonbaharın serin sabahlarında içirdiği tarhana çorbasının kokusunu duydum ;mis ,içinde börülce taneleri ve kösleme biberler...Teşekkürler Makbule Hanım 'cığım; sofraların harika ,bereketli olsun ,sevgi ile dolsun .Sevgiler.

    YanıtlaSil
  2. Çok teşekkürler sevgili Arzu Hanım, hayallerde geçmişe yolculuk, ortak duygu paylaşımı insanı mutlu ediyor.
    Çocuklara özenle bakan, emek harcayan tüm nineleri ben de saygı ve rahmetle anıyorum. Sofralarda çocukların öğreneceği ne çok şey var.
    Sağlık, mutluluk, sevginin paylaşılacağı güzel, özel sofralarınız olsun.

    YanıtlaSil
  3. Bir sofra ne çok kelime getirir beraberinde... Aynı güzel yazılar gibi... Yıllar sonra, yenen yemekler bizi büyütüp tadını unuttursa da, sofranın kelimeleri kazınır kalır, oturanın zihninde. Güzel sofranızdan henüz kalkmış gibi hissettim, onlarca kelime zihnimde, elinize sağlık...

    YanıtlaSil
  4. Her sofra sevdiklerimizle daha da güzelleşiyor, zenginleşiyor. Onlarca güzel anı değil midir asıl insanı besleyen.
    Yıllar sonra insanın çocuklarının hazırladığı göze, mideye en güzel şekilde hitap eden sağlıklı sofralarda bulunması ne büyük mutluluktur. Küçük notlar hiç unutulur mu? Asıl anıları kalıcı kılan o güzel izler elbette.

    Çok teşekkürler sevgili Sezgi. Sağlıklı, güzel, zevkli sofralarınızdan neşe, mutluluk hiç eksilmesin.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Canım, 9 yıl önce yazmıştım bu yazıyı. Anılar bizi geçmişe sürüklüyor bazen. Sofra düzenini, sağlıklı yemekler yapmayı, en yakınlarımızla birlikte olabilmeyi, babanın ve sizlerin de çok sevdiği yöresel yemekler yapmayı hep sevmişimdir, bilirsin.
      Anneannen pek çok konuda olduğu gibi, çok iyi bir mutfak emekçisi idi. Bizler; rahmetli Rasime Teyzen, Sıdıka Teyzen, Emel Teyzen ve ben, annen ondan ne çok şey öğrendik, uyguladık. Krallara lâyık sofralar değil ama bereketli, gönül zenginliğiyle donatılmış sofralar önemliydi bizler için.
      Ekonomik sıkıntıların yaşandığı günümüzde sofralardan söz etmek ne derece doğru olur diye az düşünmedim değil. Sofra paylaşmak değil amacım, kaybolan sosyal değerlerimizi dile getirmek.
      Eski sofaları biz hazırlardık, sonra sizlere bıraktık o görevi. Geçen gün kızlarının hazırladığı incelikle hazırlamış masayı görünce yıllar öncesini düşündüm. Tamam dedim, kuşaktan kuşağa kazanılmış değerler aktarılıyor. Mutlu oldum.
      Sağlıkla, ağız tadıyla , mutlulukla nice güzel yıllara...

      Sil
  5. İnsanların aile olduklarını en çok sofrada hissederler gerçekten. Özellikle de çocuklar. Sıcacık bir yuvada yaşadıklarını, aradaki bağları, o çemberin bir halkası olduklarını, sevgiyi, saygıyı, güven duymayı, birlik ve beraberliğin doyumsuz güzelliğini yaşayarak öğrenirler. Bir sofranın etrafına çevrelenmek demek sadece karın doyurmak değil, ruhları da doyurmaktır, hem de en etkilisinden. Terapidir aynı zamanda. Ancak günümüzde bu adap eskisi kadar önemsenmiyor korkarım.
    Güzel sofralarla süslenmiş bu güzel yazınızla ne çok şey hissettirdiniz, ne güzel mesajlar verdiniz.
    Kaleminize ve emeğinize sağlık...

    YanıtlaSil
  6. Büyüklerin önem verdiği şeyleri çocuklar da önemsiyor gerçekten. Babam gelmeden sofraya oturmadığımızı hatırlarım. Hep birlikte neşe içinde yemek yemek hepimiz için bir mutluluktu. Hala büyük ve kalabalık sofralar aileyi toparlayıcı bir bağ gibi gelir bana. Günümüzde fast-food tarzı yiyecekler sofraları da gereksiz mi kılıyor acaba?
    Güzel görüşlerinize, destekleyici yorumunuza çok teşekkürler.Sağlıkla, mutlulukla, bereketli sofralarda güzel günlere...

    YanıtlaSil
  7. Katılıyorum Makbule hanım. Yeni keşfettim burayı. Ben de beklerim efendim kendi siteme... Sevgiler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkürler.İstediğim sıklıkta yazamıyorum. Hayatın içinden çeşitli konularda okumak, yazmak, düşünmek beni mutlu ediyor. Selamlar.

      Sil
  8. üfff ne güzel. sofralar çiçekler bi deee kitaplar ve kahveleeer olsuuun :))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sofralar; çiçeklerle, kitaplarla, dostça sohbetlerle,ikram edilen sıcak çay ve kahvelerle daha da güzelleşiyor elbette.

      Sil
  9. eveeet yapıyosunuz di mi o sofralarda o şeker sohbetleri :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tabii sevgili Derin, sıcacık sohbetler, candan dostlar, dostluklar için değil midir?
      Gecikmiş bir yorum yanıtı bu. Nasılsa görmemişim.
      Sevgiler.

      Sil
  10. Sevgili öğretmenim ne güzel yazmışsınız her zamanki gibi , o kadar ince noktalara dokunmuşsunuz ki söyleyecek söz kalmamış gibi :-) o sofralar ki hazırlayanlar hakkında da o sofrada bulunanlarla ilgili de ne güzel ipuçları verir aslında değil mi ? Nice güzellikler, nice incelikler , nice mutluluklar sezdirir aslında. Siz hep yazın öğretmenim ve biz okuyucularınızda hep böyle güzel duygularla okuyalım yazılarınızı. Yazılarınız daim olsun öğretmenim :-))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Anlamlı, incelikli yorumuna çok teşekkür ederim sevgili Çağrı.
      Her zamanki nezaketinle evimizde konuk olduğun günlerde o sofraları da paylaştık. Ben kalabalık dostlar sofralarını özlüyorum bazen. Herkesin sevgi ve vefasıyla katkıda bulunduğu sofraları. İster basit bir yer sofrası, ister yöresel yemeklerin tadıldığı; karın doyurmaktan çok gönül doyuran sofraları...

      Sil