Fırtınalı ya da yağmurlu bir günün ardından çıkan güneşi çok seviyorum. Parlak, ısıtıcı, iç açıcı, umut verici. Bir dost gibi yaşama sevincinizi tazeliyor, güven veriyor. Bazı günler de bazı insanlar gibi yer eder zihninizde. Güzel şeyler düşündürür, mutlu eder sizi. Ortak duygulardır bu hissi veren. Önceden tanıdığınız bir dost gibi karşılaştığınızda, ortak konularınız da vardır mutlaka. Bu tür rastlantılar yaşama sevinciyle pekişir, iz bırakır.
O gün de öyle oldu; Urla'da tarihi bir çarşıdayız. Öyle yerler nasıl da hoşuma gider. Eskinin kokusunu alırsınız adeta. Eski insanlar da severler öyle mekanları. Belki kendilerini bulurlar orada ve kendileri gibi insanları... Her köşede, her yüzde bir başka hikâye ilham verir size. Davranışlarda farklı bir özen, saygı vardır sanki. Bir eski zaman masalı gibi. Eski tatlar, antika eşyalar, eski zanaat ustaları.
Yerler Arnavut kaldırımı tarzında döşenmiş. Adımlarımızı dikkatle atarak yürüyoruz. Ben eşimin kolunda, kızım da yanımızda, çantalarımızı o taşıyor. Az ilerde küçücük bir yer var, bize bir şeyler ikram etmek istiyor. Boş bir masaya doğru yöneliyoruz. Uzaktan fark ediyoruz, bir kadınla bir erkek iki kişi de bir başka masada oturuyor. Gülümseyerek bizi izliyorlar. Tebessüm bulaşıcı gerçekten. Biz de gülümseyerek selâmlaşıyoruz. Masa komşumuz bey hiç tereddütsüz soruyor: "35 mi, 40 mı? " Algıda seçicilik, eşim de hemen yanıtlıyor: "Yarın 45 yıl doluyor. " "Tahmin etmiştim " diyor adını bile bilmediğimiz bey. "Artık böyle bağlılıklar kalmadı." Ve içtenlikle gülümsüyor. Gülünce yüzü, gözleri de aydınlanıyor sanki.
Yanında oturan hanımefendiyi "Ablam" diyerek tanıtıyor. ve soruyor eşime: Mesleğiniz? Eşim: "Emekli İlköğretim Müfettişi diyerek devam ediyor :" Köy Enstitülerinde öğrenim görme şansını yakalayanlardanım. Kapanmadan önceki son yıllardı. Beş yıl İlkokul Öğretmenliğinden sonra Ankara Gazi Eğitim Pedagoji Bölümünden mezun oldum. " Ah babam da Hasanoğlan Köy Enstitüsü mezunuydu." diyor genç adam. Heyecanla ayak üstü bir sohbet başlıyor... Ben ziraat mühendisiyim, ama pek çok şeyi babamdan öğrendim. O, okuldan aldığı bilgilerle usta bir tarımcı, tecrübeli bir ziraatçı idi. Bir atın yavrusunu doğurmasına yardımcı oluşunu unutamam. "
Yıllar öncesinden ortak anıları olan eski dostlar gibiyiz. Sadece dinliyoruz. Geçmiş yılların Türkiye'sinde 21 tane okulun yarattığı mucize, günümüzde de halâ takdirle, saygıyla anılıyor. Adlarını bile soramadığımız bu güzel insanlarla geçmişe anılardan bir köprü kuruyoruz. Köy Enstitüleri gibi köklü eğitim kurumlarının izleri kuşaktan kuşağa aktarılıyor. Dile kolay, kuruluşlarından bu yana 83 yıl geçmiş. Yoksul köy çocuklarını eğiterek ülke kalkınmasına hazırlayan bu kurumları ve tüm emeği geçenleri saygıyla, özlemle anıyoruz.
Makbule ABALI
Nisan 2023 Urla
Not: Blogda Köy Enstitüleri ile ilgili okuyabileceğiniz diğer paylaşımlarım:
*Aydınlanma - 2014
*Bir Zamanlar Köy Enstitüleri- 17 Nisan 2015
* Orada Bir Köy Var Uzakta- 17 Nisan 2016
* Köy Enstitüleri - 17 Nisan 2017
* Köy Enstitüleri- 17 Nisan 2017
* Bir Okuma Öyküsü 17 Nisan 2018
* Köy Enstitülerini Anmak- 17 Nisan 2020
Hüsnü Çelik
Başöğretmen Hüsnü Çelik 25 Kasım 2021
*Köy Enstitüleri- 17 Nisan 2022
Arayacağınız yayınları bloğun sol üst köşesindeki Arama kutucuğuna yazıp büyüteci tıklayarak bulabilirsiniz. Ya da Sağ taraftaki Arşivden tarihe bakarak bulmanız mümkün.
Tarihini, özgün kimliğini koruyan kentleri, küçük yerleşim birimlerini ve buralarda yaşayan o naif insanları ben de çok severim. Ortak duygularda ve anılarda buluştuğunuz ne hoş bir gün geçirmişsiniz. Çiçeklerle bezeli sevgi dolu fotoğraflarınız ise çok güzel Makbule Öğretmenim. Daha nice nice yıllara... 🧿💝🧿
YanıtlaSilKöy Enstitülerinin emektar ve unutulmaz öğretmenlerini ve bu kurumlarda emeği geçen herkesi ben de saygıyla, sevgiyle anıyorum. Şimdiden iyi haftalar dilerim. 💐
Bu yazımı o duyguların yaşandığı gün yazmıştım. Birkaç gün sonra da Urla Bademler Köyü'nde Atatürkçü Düşünce Derneğinin düzenlediği etkinliğe katıldık. Orada da çok güzel insanlar tanıdık. Köyde çok güzel iletişim kuran insanlar var. Hayatı tanımış, gözü gönlü bol insanlar. Dünya onlarla güzel.
SilSağlıklı, güzel yıllara.
Rahmetli dedem 1952 Çifteler mezunuydu. Kırk yıl bilfiil öğretmenlik yaptı, çok defa yılın öğretmeni seçildi. Ne emsalsiz bir kuşak, iyi ki var oldular...
YanıtlaSilEşim Aksu Köy Enstitüsü'ne 1952 yılında sınavla girmiş. O yıllarda enstitülerde eğitim-öğretim 6 yıl. 1954'de Köy Enstitüleri adı kaldırılarak Öğretmen Okulları adını almış. Ama aynı düzen devam etmiş.
SilYoksul köy çocuklarını sınavla seçip, kültür derslerinin yanında o yöreye özgü ziraat, tarım, inşaat , sağlık alanında bilgilerle donatmak, yılda 200 kitap okuyan, bir enstrüman
çalabilen, spor yapan bireyler olarak öğretmen adaylarını mezun etmek. O yılların Türkiye'sinde tam bir Aydınlanma Hareketi.
Dedenizi rahmetle, saygıyla anıyorum.
Köy Enstitüleri ne muazzam bir projeydi. Ve ne kolay harcanan bir proje. Saygıyı sonuna kadar hak eden okullar, öğrenciler, öğretmenler... Kütüphanemde köy enstitüleri ile ilgili çok kaynak vardır. Sizin yazılarınızı da şimdi teker teker okuyacağım Makbule Hocam . Sevgiler...
YanıtlaSilBazı ülkeler Köy Enstitüleri projesini uygulamaya geçirmişler. Bazı ülkelerde doktora tezlerine konu oluyor. Zamanında adeta mucizeler yaratmış , ne yazık sürdürülememiş.
SilBen de eşimden ve onun arkadaşlarından, dostlarından dinlediklerim ve okuduklarımla yıllardır saygıyla, hayranlıkla yazmaya çalışıyorum.
İki gündür İnternet bağlantımız zayıftı, yazıma dün katıldığımız programı ekleyemedim.
Duyarlılığınıza teşekkürler.
Köy Enstitülerinin yeniden canlanacağı günleri hayal ediyorum. Umutları yeşerten ve ülkeyi, topyekûn halkı refah seviyesine taşımanın, kendi kendimize yetebilmenin başlıca mimarı olarak görüyorum. İkiniz de çok değerlisiniz bizler için.
YanıtlaSilYürekten sevgiler <3
O yıllarda savaştan çıkmış bir ülke, okuma yazma oranı çok düşük iken yoksul köy çocuklarının gerçek, adil sınavlarla yatılı okullara yerleştirilmesi, mesleki beceriler kazandırılması, 6. yılın sonunda öğretmen olarak atanmaları; mucize gibi geliyor insana.
YanıtlaSilO dönemlerdeki idealizmi yeniden yaşatmak... Çok zor sanırım. Ama neden olmasın? Ben Köy Enstitüleri mezunu değilim. Keşke yetişebilseymişim.
Sevgilerimizi iletiyoruz.
Ne güzel bir gün ,kutlarım canım Makbule öğretmenim.Köy Enstütüleri Anadolu'da eğitim rönesansı idi,binlerce Anadolu çocuğu köylerinde sönmeyen işık oldu.Aydınlıktan korkanlar ne yazık ki erken kopardılar dalından...Üzgünüm.Fiziken yok ama ruhun ışık saçamaya nesiller boyu sürdüreceğine inanıyorum...Selam,saygı ve sevgiler.
YanıtlaSilMersin'de eşimin de üyesi olduğu " Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Derneği " vardı sevgili Arzu. İyi hatırlıyorum, sen de bir yazında o derneklerden söz etmiştin.
SilGençlere iyi aktarılması gereken değerlerimizden biri Köy Enstitüleri.
Selam sevgiler.
Yeniden açıldıklarını görürüz inşallah Makbule hanım. Benim de sık sık andığım bir konudur, büyük saygı duyuyorum öğretmeninden öğrencisine, fikir babasından temizlik görevlisine tüm köy enstitülülerin. Saygılar ve selamlar Dikiş Sevda’sı
YanıtlaSilO yılların ruh ve enerjisinden, idealizminden ilham alınır mı acaba?
YanıtlaSilYokluktan varlığa ulaşmak gibi. O yıllardaki Milli Eğiti m Bakanı Hasan Ali Yücel, Kuruculardan Tonguç Baba halâ saygıyla anılıyor. Sonrakilerden kaç tanesinin adını biliyoruz?
Sevgiyle.
ne tatlı bir sohbet olmuş :)
YanıtlaSilMutluluk bazen küçük şeylerde
Silbazen anılarda, bazen de farkındalıklarda gizli. Paylaştıkça anlam kazanıyor.
Bayıldımmmm. Çok ilgimi çektiği için bu yazınızı bookmark'a attım, dönüp dönüp okuyacağım verdiğiniz linkleri..
YanıtlaSilVe bir de güldüreyim sizi. Profil fotoğrafınız da yazılarınız da çaktırmıyor, ben sizi olsa olsa 50'lerinde bir bayan sanıyordum :))) E öyle de devam edelim bence siz de çaktırmayın bundan sonra da... Nice güzel sağlıklı yıllara, benim annemle babam da daha geçen hafta 45'lik oldular!!!! <3
Bu güzel, içten yorumu gülümseyerek keyifle okudum sevgili Ceren. Bloğunu severek sürekli yorumları da izleyerek okurum.
SilGüzel görüş ve düşüncelerine çok teşekkür ederim. Bir zamanların efsane okulları Köy Enstitülerini gençlerin de benimsemesine bilseniz nasıl memnun oluyorum.
Keşke o yazılarıma tıklayarak kolay ulaşım yollarını da koysaydım daha iyi olurdu. Zaman yetmedi.
Kişisel fotoğraflarımı genellikle koymuyorum. Ancak gençlikle ilgili bir anıda veya çocuklukla ilgili bir yazıda o yılların fotoğraflarını koyuyorum. Sanki fotoğraflar yapay geliyor bana . An'ı tam tespit çok zor. Profil fotoğrafım yok biliyorum. Zühal Olcay'ın nefis şarkısı o güzel siyah-beyaz fotoğrafıyla bloğumda konuk olarak yer aldılar.
Ama söz veriyorum sevgili Ceren bir gün fotoğraflı bir paylaşımım olacak.
Çocuklarla, gençlerle her zaman güzel bir iletişim kurdum. Çok severek seçtiğim mesleğim de öyle gerektiriyordu. Sevgi, vefa, iyi niyet, saygı yuvamızın temelini oluşturuyor.
Eşim Aksu Köy Enstitüsü mezunu, benden 10 yaş büyük. Çok iyi bir eğitimcidir.
Sevgili anne babana da içten selam ve sevgilerimizi iletiyoruz.
Güzel yarınlara.