24 Eyl 2024

MEVLANA'DAN DEYİŞLER


MEVLANA: 1207 yılında Horasan'da doğmuş ünlü Din Alimi, felsefeci, hoşgörünün simgesi. Savunduğu görüşler ve düşünceler yüzyıllar öncesinden günümüze aktarılırken hiç anlam kaybına uğramıyor. İnsanlar, duygu ve davranışlarla ilgili Deyişleri güncelliğini hiç yitirmiyor. Derya gibi bir Bilgenin deyişlerinden bir demet : 


 " Bize gözün değil, gönlün gördüğü yürek gerek. "

" Gönül han değil dergâhtır, paldır küldür girip çıkılmaz, günahtır."

" Bir kelebeğin ömrü kadardır hayat; Ne kırmaya gelir ne de kırılmaya."

" Gönül almayı bilmeyene ömür emanet edilmez."

" Ey gönül kopan her ip bağlanır ama bağlanan yerde düğüm kalır."

"Nice insanlar gördüm, üzerinde elbise yok, nice elbiseler gördüm  içinde  insan yok."

" Kalbi ve sözü bir olmayan kimsenin yüz dili bile olsa o yine dilsiz sayılır."

" Dilini terbiye etmeden önce yüreğini terbiye et; 
   Çünkü söz yürekten gelir, dilden çıkar."

" Beden çok yükü kaldırır ama,  gönül her sözü kaldıramaz."

" Ne kadar az yüksekten uçarsan, düştüğün zaman o kadar az incinirsin. 
   Kibri bırak, alçakgönüllü ol."

 " Öfke rüzgâr gibidir; bir süre sonra diner, ama birçok dal kırılmıştır bile."

" Gerek yok her sözü lâf ile beyana. Bir bakış bin söz eder bakıştan anlayana."

" Bazen bitmek bilmeyen dertler yağmur olur üstüne yağar. 
   Ama unutma ki , rengârenk gökkuşağı yağmurdan sonra çıkar. "

" Bulutlar ağlamazsa yeşillikler nasıl güler ?"

" Her şeye canını sıkma ey gönül. Ne bu dertler kalıcı ne de bu ömür."

" Küsmek ve darılmak için bahaneler aramak yerine sevmek ve sevilmek için çareler     arayın."  

" Bizi bilen bilir, bilmeyen de kendi gibi bilir."

" Bencillik gözüne takılan ayna gibidir. O gözler nereye bakarsa baksın kendinden     başka birini görmez. "

  "Dün zekiydim, dünyayı değiştirmek isterdim.  Ama bugün akıllıyım, kendimi değiştiriyorum. "

MEVLANA  CELÂLEDDİN-İ  RÛMÎ




 





39 yorum:

  1. Bulutlar ağlamazsa yeşillikler nasıl güler ?
    Ağlamak içi temizler....

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu deyişi ben de çok anlamlı buldum. Hayatta her şey bir neden-sonuç ilişkisi içinde yeni bir kapı aralıyor.
      "Eğer sıkıntılarımız, üzüntülerimiz gözyaşı halinde çıkış yolu bulamasalardı vücudumuzda başka organların ağlamasına neden olurlardı."
      Sevgiyle

      Sil
  2. Gökkuşağını bekliyorum ben de :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben de sevgili Ceren. Bunca yağmurdan sonra herhalde rengârenk çıkacak, umutla içimizi aydınlatacak.

      Sil
  3. mevlanayı bütün dünya tanıyor özellikle doğulu toplumlar :) ne güzel şeyler söylemiş :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dünyanın bazı üniversitelerinde öğretileri için kürsüler açılmış, yüksek lisans ve doktora tezlerine konu oluyor.
      Konya'da yıllar önce, 12 Aralık 'ta anma etkinliklerine katılmıştım. Çok etkileyici idi.

      Sil
  4. "Gönül han değil dergâhtır, paldır küldür girip çıkılmaz, günahtır." bu benim en sevdiklerimden...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. O zamanlardan bu zamanlara kabalık, hoyratlık, şiddet içeren davranışlar çok da değişmedi sanırım. Acaba bazı insanlar bilgelerin sözlerine hiç mi kulak vermiyorlar...?

      Sil
  5. Konya'da büyüdüm. Her evde Kuran'dan sonra Mevlana'ya dair bir şeyin olması farz gibi bir şeydi. Gittiğim hemen her evde Mevlânâ'nin 7 öğüdünü duvarlara asılı bulurdum. Çoluk çocuk ezberdik hep bu 7 sözü özellikle. Öyle ki, öğretmenine ilk peygamber kimdir, sorusuna kuzenim Hz. Mevlana, demisti 😂
    Hayatımızın içinden biriydi Mevlânâ. Konya'dan çıkınca şeb-i aruslarda veya arada sırada böyle karşılaştığım özlü sözlerde karşıma çıkar oldu.
    Orhan Pamuk'un Kara Kitap'inda gördüm en son, içini boşaltıp vermişti maalesef....
    Şimdi gene gönül dünyasına girebildim. Güzel oldu böyle. Teşekkürler derleme için.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yıllar, yüzyıllar ötesinden insanlık adına, insan adına ne güzel seslenişleri var Mevlâna'nın. Mesnevi'yi sindirerek okumak isterdim. Sözleri seçerken zorlandım doğrusu. Çok bilinenlerin dışında da almaya çalıştım. Derya gibi, halâ bilinmeyen ne çok deyişi vardır kim bilir. Dünya görüşüne, felsefesine bakış açısı da çok önemli diye düşünüyorum.
      Mevlevi törenlerinde semazenlerin el hareketleri ne kadar anlamlıdır. "Haktan alırım-Halka veririm " Ne çok şey anlatır.
      Ben teşekkür ederim katkınız için.
      Sevgiyle.

      Sil
  6. Hep kalbi, sevgiyi vurgulamış..bir de dünyanın geçici olduğunu.ışık oluyor.. müzik de çok güzelmîş..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Günümüzde, küskünler-kırılganlar dünyasında hepimizin böyle deyişlere. Derya gibi bir Mevlana aleminde kulak verilmesi gereken öyle derin anlamlı sözler var ki. Ben sadece bir bölümünü alabildim.
      Teşekkür ederim.

      Sil
  7. yıllar önce , panik atağım için akupunktur yapan doktorum bana mevlanadan bir şiir okumuştu. hatta unutmamak için paylaşmıştım. o gün ne kadar muhteşem bir düşünce şekli olduğunu anladım.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sevgi, hoşgörü, anlayış, vefa ve daha nice güzel duygu. Mevlâna Felsefesinde hepsini bulmak mümkün. Anlamlarını hiç kaybetmeyen sözler.
      Yazılarınızdan duyarlılığınızı anlamak mümkün.
      Sevgiyle.

      Sil
  8. "Bazen bitmek bilmeyen dertler yağmur olur üstüne yağar.
    Ama unutma ki , rengârenk gökkuşağı yağmurdan sonra çıkar." Benim favori sözüm bu:) Hayata bakış açımı anlatması yönünden sevdim:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yağmurdan sonra pırıl pırıl bir güneşle birlikte çıkan rengârenk gökkuşağı gözlere, gönüllere nasıl da ferahlık verir. Ama görmek istemeyenler, duyguları adeta körelmiş olanlar onunla da mutlu olamıyorlar. Bakış açısı çok yönlü olana ne mutlu.

      Sil
  9. Merhabalar.
    Yunus Emre de gönlü her şeyden üstün tutmuştur. Çünkü Cenab-ı Hakk'ın tecelli ettiği yer orasıdır. Mevlana'nın da gönle çok önem verdiğini deyişleri ne güzel doğruluyor: "Ey gönül kopan her ip bağlanır ama bağlanan yerde düğüm kalır..."
    Kaleminize, emeğinize ve gönlünüze sağlıklar dilerim.
    Selam ve saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yunus Emre ile Mevlâna'nın felsefelerini çok yakın bulurum ben dz değil e. Yunus Emre'nin " Bir kez gönül yıktın ise bu kıldığın namaz değil..." diye başlayan deyişi de ne anlamlıdır.
      Zamanla oluşan kördüğümleri çözmek de ne zordur.
      İyi dileklerinize çok teşekkür ederim.
      Sağlıkla güzel günlere.

      Sil
  10. Yorumunuza yanıt verirken "ben de" derken klavye harfleri karıştırmış, ortaya anlamsız görünen bir cümle çıkmış. "dz değil e " gibi bir karışıklık olmuş. Anlaşılmıştır eminim ama ben gene de düzeltme ihtiyacı duydum. Affedersiniz.

    YanıtlaSil
  11. Ne derinlikli sözler. Durduk yere Mevlânâ olunmuyor. Gerçek manada feyz alanlardan olalım inşallah zira duvar yazısı muamelesi yapılıyor çoğu zaman.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Farklı zamanlarda okumak dahi farklı dersler, farklı düşünceler kazandırıyor kişiye. Mevlâna2nın Mesnevi'sini okuyabilmek ne büyük mutluluk olur. "Hamdım, piştim, olgunlaştım " deyişi de ne çok şey anlatır.
      Katkınıza teşekkür ederim.

      Sil
  12. Bütün deyişler güzeldi ama benim ilgimi çeken şu oldu: "Bulutlar ağlamazsa yeşillikler nasıl güler?"
    Yağmur, melankolik bir havayı çağrıştırsa da bence yeşillikleri gülümsettiği gibi bazı insanları da gülümsetebilir. Yağmurlu havaya nasıl baktığımız önemli. :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Pek çok şeye bakış açımız da o nu farklı algılamamıza neden olmaz mı? Farklı zamanda değişen mevsimlerde yağmurun da beklentilerimize uygun ya da uygun olmayan görüntüler sergilemesi gibi.
      Yorumunuza teşekkürler. Sevgiyle.

      Sil
  13. Günlük telaşlarla belki unuttuğumuz ya da ertelediğimiz fakat muhakkak ihtiyacımız olan manevi derinlikten sözler duymak kalbimizi yatıştırıyor. Yunus Emre, Mevlana.. Bu derinliğe sahip kişiler..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ortak düşüncede buluşuyoruz değerli arkadaşım. Yüzyıllar öncesinden sesleniyorlar, sanki bugünkü duyguları sezercesine. Okumak, anlamaya çalışmak , algılarımızı da açıyor.
      Sevgiler.

      Sil
  14. Ne kadar güzel sözleri , nasıl gönle dokunan , içimizdeki sevgi telini titreten bir duruşu var böyle güzel insanların değil mi öğretmenim? Günümüzde Mevlana gibi , Yunus Emre gibi ve sizin gibi gönlü güzel insanlarında sohbetine , sesine , varlığına da ne kadar ihtiyacımız var. Gönlümüzü , yaşayışımızı , düşünce ve duygu dünyamızı ne kadar az , yetersiz , sağlıksız ve düzensiz bir şekilde besliyoruz aslında. Köklerinden doğru bir şekilde beslenen bir ağaç gibi olabilmek umuduyla.....

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bugün senin verimli, dolu dolu geçen bir günün olmuş sevgili Çağrı. Hassasiyetle, sevgi ve saygıyla , ince dokuyuşlarla yazılmış dört farklı paylaşımımdaki yorumlarını yanıtladım günün bu ilk saatlerinde.
      " Yorgun gözümün halkalarında..." diye başlayan çok güzel bir şiiri vardır usta bir şairimizin. Araştırmacı kişiliğinle hemen bulacağına eminim.
      Beni, hayatımıza anlam katan o büyük düşünürlerle birlikte anman bu günün en güzel armağanı. Çok teşekkür ederim.
      Fidanlardan çınarlara uzanan o uzun-ince yolda en sağlıklı, verimli ürünlere ulaşman dileği ile...

      Sil
    2. Sevgili öğretmenim , bahsetmiş olduğunuz şiir :-))

      BİR GÜNÜN SONUNDA ARZÛ

      Yorgun gözümün halkalarında
      Güller gibi fecr oldu nümâyân,
      Güller gibi... sonsuz, iri güller
      Güller ki kamıştan daha nâlân;
      Gün doğdu yazık arkalarında!

      Altın kulelerden yine kuşlar
      Tekrârını ömrün eder i'lân.
      Kuşlar mıdır onlar ki her akşam
      Âlemlerimizden sefer eyler?

      Akşam, yine akşam, yine akşam
      Bir sırma kemerdir suya baksam;
      Üstümde semâ kavs-i mutalsam!

      Akşam, yine akşam, yine akşam
      Göllerde bu dem bir kamış olsam!

      Ahmet HAŞİM

      Sil
    3. Bilirsin sevgili Çağrı; asıl öğrenme, merak ve sorma, sorgulama, arama, araştırma çabalarıyla oluşur. Ne güzel, hemen bulmuşsun doğru yanıtı. Çok güzel bir şiirdir.
      Sevgilerimi iletiyorum. Emeğine sağlık.

      Sil
  15. Hepimizin bu sözleri okumaya ve uygulamaya ihtiyacı var. Yeter ki farkına varalım.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Düşüncenize içtenlikle katılıyorum. Bilgelerin yüzyıllar öncesinden seslenişleri, deyişleri günümüzde halâ geçerli ve güncel. "Farkındalık ve duyarlılık" her konuda hepimiz için gerekli hatta zorunlu. Geçmişteki bazı paylaşımlarımı tekrar yeniden paylaşma ihtiyacı duymam da o yüzden sanırım.
      Teşekkürler.

      Sil
  16. Çok sevgili Makbule Hanım,

    Biraz isyanla okudum sözleri.
    Zira çok güzeldiler...

    Güzel her şey çok uzak geliyor artık.

    Sevgiler

    YanıtlaSil
  17. O isyanlar da insana özgü değil mi sevgili Mai. Yıllarca etkinlik göstermeyen yanardağlar, volkanlar bile lavlar püskürterek ansızın patlayabiliyorlar.
    Güzellikler aslında elimizi uzattığımızda tutunuverecek kadar yakınımızda. Ama ah bazen sürüler halinde saldırıya geçip ağaçları kökten kurutan zararlılar bazen insanın da içini sömürüp çaresiz, umutsuz, yorgun ve güçsüz bırakıveriyorlar insanı da.
    Mesafeyi ayarlamayı bilenler için uzakları yakın kılmak mümkün.
    Kurunun yanında yaşı da yok edercesine yakarsak asıl büyük kötülüklere, kötülere o zaman fırsat tanımış olmaz mıyız...?
    Umu, sevgi ve güven hep yakınımızda olsun.

    YanıtlaSil
  18. Kesinlikle, yıllar sonra bile derinden hissedebileceğimiz sözler yazmış.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Mevlâna ; yüzyıllardır felsefi düşünceleri ve görüşleriyle tüm dünyada kabul gören bir bilge. Deyişleri yıllar sonra bile geçerliliğini ve güncelliğini koruyor.
      Teşekkürler.

      Sil
  19. Bizim zamanımızın çocukları aile büyüklerinden azar işitmekten ziyade, en çok bakışlarından çekinirlerdi. O yüzden benim favorimdir bu söz : "Gerek yok her sözü lâf ile beyana. Bir bakış bin söz eder bakıştan anlayana." :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Güzel dilimizde de bakışlarla, gözlerle ilgili ne çok deyim ve deyiş vardır sevgili Momentos.
      Bizler de aynı duygularla yetiştik, toplumda davranışlarımızla kabul gördük ya da dışlandık. O dönemlerde geçerli olan değerlerle bazen utandık, bazen yüzümüz kızardı veya bakışlarımızı kaçırdık.
      Katkına çok teşekkür ederim.

      Sil
  20. Mevlana'nın sekiz dokuz asır önce söylediği sözler halen güncelliğini koruyor. Olgunlaşmak insanı bilge yapıyor, bilgeler de yaşam tecrübelerini gönül derinliklerinin süzgecinden geçirerek ettikleri sözlerle insanlığa ışık tutuyor, tabi anlayana.
    Yüreğinize sağlık.
    Ben de bir kaç sözünü buraya yazmadan geçemeyeceğim.
    ''Yüksekliği isterdim, onu alçak gönüllülükte buldum.''
    ''İhtiyaçtan fazlasına meyletme ki, sana galebe etmesin, sana bey olmasın.''
    ''İşleri meşveretle yapmak şunun içindir; Meşveretten hata ve eğrilik az meydana gelir. Bu akıllar, aydın kandillere benzer. Elbette yirmi kandil bir kandilden daha ziyade aydınlık verir.''

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Mevlana'nın her sözü insanı yeniden düşündürüyor, yönlendiriyor, yeniden eğitiyor adeta. Derin bir felsefenin insana yönelik yansımaları silinmez izler bırakıyor.
      Değerli katkınıza sonsuz teşekkürler. Son iki deyişi duymamıştım, şimdi öğrendim. Bilginin- öğrenmenin sınırı yok. Göz sağlığım elverse Mesnevi'yi yeniden okumak isterdim.

      Sil