28 Mar 2024

BİREYSEL UNUTKANLIKLARDAN TOPLUMSAL KAZANÇLARA...



  Aslında gecikmiş bir yazı bu. Ama inanıyorum ki bazı konuları vurgulamak ya da tekrar tekrar hatırlatmanın, konu üzerinde düşünmenin toplumun bilgilenmesine de katkısı olacaktır.  Önemli konulara tek gün ayırmak değil, zaman zaman yeniden dönüşler daha kalıcı bilgiler sağlıyor. Hele konu hatırlamalar ve unutmalarla ilgili olunca daha da önem kazanıyor. 

Çok sevdiğim bir yakınımla birlikte 24 Şubat Cumartesi Günü İzmir Güzelyalı Kültür Merkezi Nazım Hikmet Salonunda İzmir Alzheimer Derneği ile Lions Kulübü'nün  ortaklaşa düzenledikleri bir panele katıldık. İyi ki duyurmuş sevgili Sevil. Konu  "Alzheimer ve Müzik" idi. Konuşmacılar; Türkiye Alzheimer Derneği İzmir Şubesi Onursal Başkanı Dr. Aysel Gürsoy, İzmir Alzheimer Derneği Başkanı Sevnaz Şahin ve Müzik alanında uzman Sn. Çiğdem Sabuncuoğlu idi. Çok yararlı bilgiler sunuldu, açıklamalı broşürler verildi. 

Saat 14.00'de başlayan toplantı 16.30'da henüz bitmemişti. Önce Türkiye Alzheimer Derneği İzmir Şubesi Onursal Başkanı Sn. Doktor Aysel Gürsoy Demans ve Alzheimer hakkında genel açıklamalar yaptı. Bu arada İzmir Alzheimer Derneği yeni Başkanı , Ege Üniversitesi Geriatri Bölüm Başkanı Sn. Sevnaz Şahin ile birlikte açıklamaları bütünleştirdiler. İlk kez duyduğum bir bilgi bana çok ilginç geldi. Ege Üniversitesi'nde 3. yaş Üniversitesi 2016 yılında faaliyete geçmiş. 60 yaş üstü bireylere haftanın 3 günü ders veriliyor. Derslere  devam  zorunluluğu var. Sağlık Bilgisi,  Dijital okul,  Yazarlık, Vals, Psikodrama derslerden bazıları. Üç yılın sonunda katılımcılara diploma veriliyor. 

O gün tuttuğum notlardan ve broşürden alıntılar yapmak istiyorum:

* "Aktif Yaşlanma, ileri dönemlerdeki vücut ve ruh için yapılan bir yatırım gibi düşünülmelidir. Yaşlanma doğumla başladığına göre, hedefe ulaşmak ve başarılı yaşlanmak için gençlik hatta çocukluk döneminde başlatılmalıdır." 

* Yaş ilerledikçe hastalığın sıklığı artıyor. Risk faktörleri: ailede Alzheimer öyküsü, genetik yatkınlık, kafa travmaları, uzun süreli depresyon, kronik alkol kullanımı, hipertansiyon, şeker hastalığı, kolesterol yüksekliği, uzun süreli strese maruz kalma. 

* Bir ölçüde korunma amaçlı yapılabilecekler: Akdeniz diyetiyle beslenme. sebze, meyve tüketimini arttırma, kafa yaralanmalarından, düşmelerden korunma, alkol ve sigara tüketimine dikkat edilmesi.

* Son yıllarda yapılan araştırmalar hastalığın fark edilmeden 20-30 yıl geride başladığını ve eğer araştırılırsa tanının 40 ve 50'li yaşlarda da konulabileceğini göstermektedir. 

 *Alzheimer hastalığı bilişsel fonksiyonların kaybına neden olan ve zamanla ilerleyen bir beyin rahatsızlığıdır. 

 *Alzheimer hasta yakınları hastalarıyla iletişim kurarken: sakin ve nazik bir şekilde konuşmaya dikkat etmelidirler. Hastanın ruh hali çok sık değişebilir. Alınganlıklar, depresif davranışlar, ağlama nöbetleri görülebilir. 

* Özellikle saldırganlık ve öfke nöbetleri sırasında hasta yakınlarının da öfkelenmesi hastanın saldırgan davranışlarını tetikler. 

* Alzheimer Hastalığını düşündüren uyarıcı bulgular: Hafıza kaybı, alıştığı işleri yapma güçlüğü, lisan problemleri, zaman ve yere oryantasyon bozukluğu, karar verme yetisinde bozulma, soyut düşünme bozukluğu, eşyaları yanlış yere koyma, kaybetme, kişilik değişiklikleri, duygu ya da davranış değişiklikleri, bir işe başlama yeteneklerinde kayıp.

 *Alzheimer Hastalığına karşı önlem olarak: Bilgiye ulaşmak, kitap okumak, planlı yaşamak, Hareketli olmak, yürüyüş yapmak, müzik dinleyip dans etmek, sosyal olmak, yeni kişiler tanımak, yeni bir iş öğrenmek, sakin olmak, sade yaşayıp neşeli, güler yüzlü olabilmek

* Beyin zoru seviyor, konfor beyni yoruyor. Beyin ve beden uykuda dinleniyor. 

 *Programın son aşamasında Alzheimer ve Müzik konusuna uygulamalı olarak yer verildi. Çiğdem Sabuncuoğlu Hocamız belirli makamların  insan ruhundaki yapıcı ve onarıcı etkisinden söz etti. Gözlerimizi kapatıp müzik dinledik, duygular dile geldi. 

Uzun, detaylı, çok yönlü bir programda ekip çalışmalarının gücüne bir kez daha ta yürekten inandım.  

Mersin'de de değerli Aynur Özge Hocamızın önderliğinde sürdürülen harika çalışmaları hatırladım: Hastalar ve hasta yakınları için programlanan Eğitim Kampları, seminerler, konferanslar, spor ve müzik, el işi çalışmaları, edebiyat saatleri, yoga, makrame, fotoğrafçılık kursları, İmece Mutfak etkinlikleri... Soru sorduğunuzda anında cevap aldığınız uzman bir ekip. Uzaklardan özlemle andım, gönül dolusu selam ve sevgilerimi ilettim. 

Ülkemizin her köşesinde insanı, doğayı, sanatsal etkinlikleri, sporu benimseyen, koruyucu, onarıcı insan sağlığına inanan kişilerin varlığı ve gücü elbette bireylerden topluma yansıyacak, yollarını aydınlatacaktır. İYİ Kİ VARSINIZ... 

Ünlü Düşünür Montaigne ne güzel demiş: "İnsan durmadan bir şeyler yapmalı, yaşama çabalarını elinden geldiği kadar sürdürmeli. Dilerim ki ölüm beni lâhanalarımı dikerken bulsun; Ama ne ölüm umurumda olsun, ne de yarım kalmış bahçem." 

Makbule ABALI 

28 Mart 2024 Urla












11 yorum:

  1. Güzel bir yazı kaleminize sağlık. Güzel öğütler var. sevgiyle kalın.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Günümüzde en çok rastlanan üç hastalıktan biri Alzheimer. Diğer ikisi kalp ve kanser. Hastalıklar konusunda uzmanların önerilerine kulak vermek lazım gerçekten.
      Çok teşekkürler.

      Sil
  2. Ne güzel yazmışsınız öğretmenim. Özellikle madde madde yazdığınız özeti dikkatle okudum. Rahmetli kayınpederim sosyal, hareketli, yürüyüş yapan, bahçeyle uğraşan bir insandı. covid nedeniyle kapanmak ona hiç iyi gelmedi, o da içine kapandı, kısa bir süre sonra alzheimer teşhisi kondu ve onu tekrar eski haline getiremedik. belki kapanma olmasa da aynı hastalığa yakalanacaktı ama bence bu kadar hızlı olmayacaktı ilerleyişi ve onu kaybedişimiz mesela...
    Monteigne'nin sözüne bayıldım!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İyi görüşlerinize çok teşekkür ederim sevgili Şule. Maalesef o uzun hastalık dönemleri pek çok kişiyi olumsuz etkiledi, bazı hastalıkları tetikledi. Sıkıntıların, üzüntülerin, stresin bedende yarattığı aksaklıklar onarılmaz hasarlar yaratabiliyor.
      Özellikle yaşlılıkta yalnızlık, kendine yetememek, yaşam alanının ve becerilerinin kısıtlanması kişileri mutsuzluğa itiyor.
      Kayınpederinizi rahmetle, saygıyla anıyorum.

      Sil
  3. teşekkür ederiiz. bu tür hastalar için galiba geriatri bölümleri var.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben teşekkür ederim Derin. Yazımda da söz etmiştim, değerli konuşmacılardan biri Ege Üniversitesi Geriatri Bölüm Başkanı Sn. Prof. Dr. Sevnaz Şahin idi. Nöroloji ve Psikiyatri Bölümleri de Demans Hastalarıyla ilgileniyorlar.

      Sil
  4. Merhabalar Makbule Öğretmenim.
    Yazınızı okudum. Konu sağlık olunca, önemi bir kat daha artıyor. Çünkü, her şeyin başı sağlık ve önce akıl daha sonra beden sağlığı.
    Bu güzel, yararlı ve bilgilendirici paylaşımınız için kaleminize, emeğinize ve gönlünüze sağlıklar dilerim.

    Yazınızdan bir alıntıyı önemli olduğu için tekrar burada paylaşmak istedim: "... Dilerim ki ölüm beni lâhanalarımı dikerken bulsun; Ama ne ölüm umurumda olsun, ne de yarım kalmış bahçem."
    Selam ve saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhabalar Recep Bey,
      Değerli yorumunuza, iyi dileklerinize çok teşekkür ederim.
      Bu güzel, anlamlı özdeyiş pek çoğumuzun hayat felsefesine uyuyor sanırım. Blogda sağ köşede yerini hep muhafaza etti.
      Sağlıkla, huzur ve umutla.

      Sil
  5. Bu konuda keşke daha çok şeyler yapılsa.. daha çok insana ve aileye ulaşılsa... bir an önce çaresi bulunsa... babam için çok geçti...yazı için teşekkürler...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Görev ve sorumluluk anlayışı yüksek uzmanlarca gerçekten iyi şeyler yapılıyor. Mersin Alzheimer Derneği de bu konuda çok yararlı çalışmalar sürdürüyor. Tıp dünyasında her gün yeni buluşlar var.
      Babanızı saygıyla, rahmetle anıyorum sevgili Narda.
      Katkınıza ben de teşekkür ediyorum.

      Sil
  6. Korktuğum bir şeydir Alzheimer hele de haşimoto hastalığımdan dolayı ilave bir unutkanlığım olduğu için. Ama beynimi canlı tutmak için elimden geleni yapıyorum. Okuyorum, araştırıyorum, yazıyorum, yürüyüş, egzersiz, müzik bunları devamlı yapıyorum.

    YanıtlaSil